Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Έφεσος (Αρχαιότητα), Εξάγωνο

Συγγραφή : Αριστοδήμου Γεωργία (8/4/2008)

Για παραπομπή: Αριστοδήμου Γεωργία, «Έφεσος (Αρχαιότητα), Εξάγωνο», 2008,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=12624>

Έφεσος (Αρχαιότητα), Εξάγωνο (10/6/2010 v.1) Ephesus (Antiquity), Hexagon (14/7/2011 v.1) 
 

1. Θέση

Κατά τις ανασκαφικές έρευνες του 1994 αποκαλύφθηκαν στο νότιο τμήμα της Εμβόλου, ανατολικά του Οκταγώνου και δυτικά της Στοάς του Αλυτάρχη, τα αρχιτεκτονικά λείψανα ενός οικοδομήματος εξαγωνικού σχήματος.1 Το Εξάγωνο, όπως έχει επικρατήσει να αναφέρεται στη σύγχρονη βιβλιογραφική έρευνα, εντοπίστηκε κάτω από κτίσμα της Ύστερης Αρχαιότητας, ενώ συνεχιζόταν και κάτω από τους αναβαθμούς της πλακόστρωτης οδού των Κουρητών.2

2. Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός και χρονολόγηση

Η ανωδομή του μνημείου παρουσιάζει τριμερή διάρθρωση, καθώς αποτελείται από τη βάση, τη μονόπτερη σύνθεση και την κωνική στέγη. Τη βάση του μνημείου, το συνολικό ύψος της οποίας έφτανε περίπου το 1,50 μ., συνέθετε η μαρμάρινη τριβαθμιδωτή κρηπίδα εξαγωνικού σχήματος (ύψους 0,75 μ.), πάνω στην οποία υψωνόταν το βάθρο των μαρμάρινων ορθοστατών με κυματιοφόρο επίστεψη και πλευρά μήκους 2,55 μ.3 Ακολουθούσε διβαθμιδωτή κρηπιδωτή κατασκευή, πάνω στην οποία εδραζόταν μία μονόπτερη κιονοστοιχία έξι κιόνων ιωνικού ρυθμού.4 Οι κίονες αυτοί αποτελούνταν από ραβδωτό στέλεχος που πατούσε πάνω σε βάση με κοιλόκυρτο κυμάτιο. Τμήματα των ιωνικών κιονοκράνων του μνημείου βρέθηκαν στην περιοχή της Εμβόλου και της Αγοράς.5 Ο ιωνικός θριγκός της περίστασης αποτελούνταν από τριταινιωτό επιστύλιο, ακόσμητη ζωφόρο πάνω από την οποία ακολουθούσαν οι γεισίποδες και γείσο διακοσμημένο πιθανόν με κυμάτια. Το μνημείο πιθανολογείται ότι καλυπτόταν από κωνική στέγη.6

Η συνολική περιφέρεια του μνημείου έχει υπολογιστεί στα 5,60 μ. με βάθος 4,80 μ., ενώ το συνολικό ύψος του έφτανε τα 9-10 μέτρα.7 Όσον αφορά τη λειτουργία του κτίσματος, υποθέτουμε ότι επρόκειτο για τιμητικό μνημείο που στο εσωτερικό του έφερε πιθανότατα τον ανδριάντα του τιμώμενου προσώπου.8 Με βάση την κεραμική που βρέθηκε στην επίχωση του κτίσματος και την αρχιτεκτονική μορφή του μνημείου έχει υποστηριχθεί η χρονολόγησή του γύρω στα τέλη του 1ου αι. π.Χ.

1. Karwiese, S., “Grabungen 1995, Ephesos: Prozessionsstrasse (Via Sacra) im Bereich Kuretenstrasse / Heroa / Hadrianstor”, ÖJh 65 (1996), Beibl., σελ. 14.

2. Για την αποσαφήνιση της θέσης και της κάτοψης αυτού του μνημείου οι ανασκαφείς προχώρησαν στην απομάκρυνση ορισμένων πλακών του υπερκείμενου δρόμου. Επιλέχθηκαν οι πλάκες που διατηρούνταν σε κακή κατάσταση και αυτές που, σύμφωνα με τις μετρήσεις, αντιστοιχούσαν στο σημείο όπου βρισκόταν η δυτική γωνία του μνημείου, βλ. Karwiese, S., “Grabungen 1995, Ephesos: Prozessionsstrasse (Via Sacra) im Bereich Kuretenstrasse / Heroa / Hadrianstor”, ÖJh 65 (1996), Beibl., σελ. 14 κ.ε.

3. Karwiese, S., “Grabungen 1995, Ephesos: Prozessionsstrasse (Via Sacra) im Bereich Kuretenstrasse / Heroa / Hadrianstor”, ÖJh 65 (1996), Beibl., σελ. 15.

4. Στις γωνίες του κτίσματος βρέθηκαν λιθόπλινθοι από ασβεστόλιθο, οι οποίοι αναγνωρίστηκαν ως οι θεμέλιοι λίθοι κιονοστοιχίας.

5. Karwiese, S., “Grabungen 1995, Ephesos: Prozessionsstrasse (Via Sacra) im Bereich Kuretenstrasse / Heroa / Hadrianstor”, ÖJh 65 (1996), Beibl., σελ. 16-17, εικ. 9, θραύσματα των γωνιαίων ιωνικών κιόνων του εξαγώνου.

6. Η παραπάνω περιγραφή της αρχιτεκτονικής μορφής βασίζεται στη σχεδιαστική αναπαράσταση του μνημείου από τη H. Thür, βλ. Karwiese, S., “Grabungen 1995, Ephesos: Prozessionsstrasse (Via Sacra) im Bereich Kuretenstrasse / Heroa / Hadrianstor”, ÖJh 65 (1996), Beibl., σελ. 16, εικ. 8.

7. Karwiese, S., “Grabungen 1995, Ephesos: Prozessionsstrasse (Via Sacra) im Bereich Kuretenstrasse / Heroa / Hadrianstor”, ÖJh 65 (1996), Beibl., σελ. 15.

8. Karwiese, S., “Grabungen 1995, Ephesos: Prozessionsstrasse (Via Sacra) im Bereich Kuretenstrasse / Heroa / Hadrianstor”, ÖJh 65 (1996), Beibl., σελ. 15.

     
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος

 
press image to open photo library
 

>>>