Σε πλήρη συνέπεια με τις μεθοδολογικές αρχές σύστασης του έργου (μάκρο- και μικροϊστορική προσέγγιση, ) περιλήφθηκε ένας μεγάλος αριθμός λημμάτων, που δεν εμπίπτουν στις συνήθεις κατηγορίες των τοπωνυμίων, προσώπων και γεγονότων, τα οποία αποτελούν κατά κανόνα τη συντριπτική πλειονότητα των περιεχομένων αντίστοιχων συμβατικών έργων. Πρόκειται για λήμματα που εντάξαμε στην κατηγορία "Γενικά" ακριβώς γιατί καλύπτουν ένα ευρύτατο θεματικό πεδίο.
Τα κριτήρια με τα οποία επιλέχθηκαν είναι:
- η συνάφεια με το ελληνικό στοιχείο
- η σημασία για την κατανόηση του ελληνικού πολιτισμικού φαινομένου
- η σημασία για την κατανόηση του περιβάλλοντος περί τον ελληνισμό
- η ιδιοτυπία ή καινοτομία του φαινομένου
- η διαχρονικότητα της εμφάνισής του
- η συνάρτησή του με τον συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο
- η βαρύτητά του στον καθορισμό της ιδιοσυστασίας του ελληνισμού
- η αναγκαιότητά του για τη διεπιστημονική θεώρηση του ελληνικού πολιτισμού
Τα λήμματα αυτά καθιστούν εφικτή την προσέγγιση εξειδικευμένων θεμάτων σε πέντε μεγάλες κατηγορίες:
- Κοινωνία
- Οικονομία
- Πολιτική
- Θρησκεία
- Πολιτισμός
Στα λήμματα της Κοινωνίας εξετάζονται οι θεσμοί, οι κοινωνικές τάξεις, η ιεραρχία τους και άλλες μορφές οργάνωσης, οι λαοί, οι μικρότερες ομάδες και οι μετακινήσεις τους, καθώς και διάφορα ιδεολογικά και εθνοτικά ζητήματα.
Στα λήμματα της Οικονομίας αναπτύσσονται θέματα που αφορούν τις πρώτες ύλες, την πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή, τις παραγωγικές σχέσεις, τη γαιοκτησία, το εμπόριο και τις συναλλαγές, τη νομισματική και πιστωτική πολιτική, τη βιοτεχνία και την κατανάλωση.
Στην Πολιτική έχουν περιληφθεί λήμματα σχετικά με τους θεσμούς και τα αξιώματα, τις πολιτειακές δομές, τις μορφές διοίκησης και ιεραρχίας, το στρατό, τη διπλωματία και τις συλλογικές δράσεις.
Στην κατηγορία της Θρησκείας δίνεται έμφαση σε λήμματα για θεότητες και λατρείες κατά την αρχαιότητα, για τα δόγματα, τις αιρέσεις και την εκκλησιαστική οργάνωση στο χριστιανισμό, καθώς επίσης και για τα θρησκευτικά κέντρα, τις θρησκευτικές ομάδες, και ιδιάζοντα φαινόμενα όπως ο μοναχισμός και οι ιεραποστολές.
Τέλος στον Πολιτισμό τα λήμματα πραγματεύονται ζητήματα των καλών τεχνών (καλλιτέχνες, ρεύματα και έργα), των γραμμάτων και της λόγιας παράδοσης, της ελληνικής γλώσσας και των διαλέκτων, των επιστημών και της φιλοσοφίας, της εκπαίδευσης και του αθλητισμού, καθώς και ζητήματα εθνολογίας (λαϊκές τέχνες, έθιμα) και αρχαιολογίας (ανασκαφές, επιγραφική).