1. Ο πόλεμος με το Μιθριδάτη ΣΤ΄ Αφού νίκησε τους πειρατές, ο Πομπήιος βρισκόταν στην Κιλικία (66 π.Χ.) όταν έφτασε η είδηση ότι ο Μανίλειος Νόμος () του είχε δώσει τη γενική διοίκηση εναντίον του Μιθριδάτη ΣΤ’, αντικαθιστώντας το Λούκουλλο. Η απάντηση του Μιθριδάτη σε αυτά τα νέα ήταν να προτείνει εκεχειρία, όμως οι όροι που προτάθηκαν από τον Πομπήιο δεν έγιναν δεκτοί. Ο βασιλιάς υποχώρησε στο εσωτερικό του βασιλείου του Πόντου. Κατόρθωσε να διαφύγει από μία πολιορκία στα Δάστειρα (Νικόπολις) κοντά στον Ευφράτη, όμως ηττήθηκε στη συνέχεια στη χαράδρα Μπελγκάζι (Belgazi). Στο σημείο αυτό ο Μιθριδάτης εγκαταλείφτηκε από τον μέχρι τότε σύμμαχό του Τιγράνη το Μέγα, βασιλιά της Αρμενίας και των Παρθών, ο οποίος ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τον Πομπήιο. Ο Μιθριδάτης υποχρεώθηκε να διαφύγει στην Κολχίδα. Ο Πομπήιος έστειλε μία δύναμη να τον καταδιώξει και ο ίδιος στράφηκε στην Αρμενία. Αν και ανέτρεψε τον Τιγράνη, στην συνέχεια τον επανέφερε στη θέση του βασιλιά ως φίλο και σύμμαχο της Ρώμης. Οι Ρωμαίοι πέρασαν το χειμώνα (Δεκέμβριος 66 π.Χ.) στις όχθες του ποταμού Κύρνου όπου απέκρουσαν την επίθεση των γειτονικών Αλβανών οι οποίοι και υποχρεώθηκαν να υποταχτούν. Αρχικά, οι κοντινοί έκαναν μία ανειλικρινή συνθηκολόγηση ως προκαταρκτική κίνηση για μία επίθεση. Όμως ο Πομπήιος προέβλεψε την κίνησή τους και τους νίκησε την άνοιξη του 65 κοντά στον ποταμό Πέλωρο και έτσι και εκείνοι τελικά υποχρεώθηκαν να συνθηκολογήσουν. Στη συνέχεια, ακολούθησε μία Ρωμαϊκή εισβολή στην ίδια την Κολχίδα. Ο Μιθριδάτης συνέχιζε να διαφεύγει και ο Πομπήιος, επιστρέφοντας για να αντιμετωπίσει μία επανάσταση στην Αλβανία, άφησε το Ρωμαϊκό στόλο να αποκλείει τα λιμάνια του Εύξεινου Πόντου. Οι αντιμετωπίστηκαν σε μία μάχη στον ποταμό Άβα. Ο υπόλοιπος χρόνος αφιερώθηκε στη σταθεροποίηση των σχέσεων με φυλές του Καυκάσου και της Κασπίας θάλασσας. Υπήρξαν επίσης διαπραγματεύσεις με τους Πάρθους, οι οποίοι είχαν υπογράψει συνθήκες με τη Ρώμη από τον καιρό του Σύλλα αλλά πλέον ανησυχούσαν για την αυξανόμενη δύναμη του Πομπήιου και τη στάση του προς την Αρμενία. Ο Πομπήιος σε εκείνο το σημείο αποχώρησε από την Αλβανία και πέρασε το χειμώνα του 65-64 π.Χ. στην ήσσονα Αρμενία όπου κατέστρεψε μία σειρά φρουρίων που ανήκαν στο Μιθριδάτη. 2. Η εκστρατεία του Πομπηίου και ο θάνατος του Μιθριδάτη
Στις αρχές του 64 π.Χ. ο Πομπήιος κινήθηκε στην Αμισό όπου ξεκίνησε τη διαδικασία των διευθετήσεων για τη διοίκηση της ανατολής. Από εκεί, άρχισε να κινείται προς τη Συρία και την Αραβία όπου οι έξαρχοί του ήδη βρίσκονταν εκεί. Διέσχισε τον ποταμό Άλυ και εισήλθε στην Καππαδοκία. Στη συνέχεια, μετά από μία σύντομη επίσκεψη στην Κομμαγηνή και την Κιλικία, πέρασε στη Συρία. Στην Αντιόχεια, πέρασε τον περισσότερο χρόνο του με διοικητικά καθήκοντα. Συνεχίζοντας προς τη Δαμασκό μεσολάβησε στον Ιουδαϊκό εμφύλιο πόλεμο. Παρουσιάστηκαν μπροστά του οι δύο πρωταγωνιστές των συμπλοκών, ο Αριστοβοκλής και ο Υρκίνος. Το ζήτημα εντούτοις δε λύθηκε και ο Πομπήιος πολιόρκησε τον Αριστόβουλο στην Ιερουσαλήμ. Η πτώση της πόλης οδήγησε στον τερματισμό του πολέμου. Πριν από αυτή την εξέλιξη, όμως, είχαν έρθει νέα ότι ο Μιθριδάτης, απελπισμένος και εγκαταλείποντας την περαιτέρω αντίσταση, είχε αυτοκτονήσει. Ο Πομπήιος, επέστρεψε εσπευσμένα στην Αμισό προκειμένου να δει το ταριχευμένο σώμα και να ολοκληρώσει τις διοικητικές του διευθετήσεις. Στη συνέχεια, έχοντας ολοκληρώσει το έργο του, επέστρεψε στη Ρώμη το 62 π.Χ.1 |