Η ιστορία της πίτας ακολουθεί την ιστορία του σιταριού και συνδέεται με τη βασικότερη διατροφική χρήση των δημητριακών: την κατασκευή μιας μεγάλης ποικιλίας άρτων και αρτοσκευασμάτων που διατρέχουν τη γεωγραφία των πολιτισμών τόσο στη Δύση όσο και στην Ανατολή, καθώς και την κοινωνική διαστρωμάτωση των πληθυσμών τους. Έτσι η πίτα εξαντλεί όχι μόνο τις διαιτητικές ανάγκες επιβίωσης αλλά και την τέχνη και τη φαντασία της μαγειρικής διαφορετικών κοινωνιών, και ιδιαίτερα των γυναικών τους,...

περισσότερα...

Οι παραστάσεις λαϊκού θεάτρου από την περιοχή του Πόντου, γνωστές με την ονομασία «Μωμόγεροι», δίνονταν την περίοδο του Δωδεκαημέρου, μεταξύ Χριστουγέννων και Φώτων. Προέρχονται από λαϊκά δρώμενα με γονιμικό και ευετηριακό χαρακτήρα, τον οποίο όμως σταδιακά, στην πορεία προς τη θεατροποίηση, απέβαλαν, ενώ παράλληλα ενισχύθηκε ο ψυχαγωγικός και σατιρικός τους χαρακτήρας.

περισσότερα...

Κεντρικό πανηγύρι της κοινοτικής ζωής της ορθόδοξης κοινότητας στην Πέργαμο, η αρχή του οποίου ανάγεται στην εποχή της κυριαρχίας της οικογένειας Καραοσμάνογλου. Η τελετουργία του πανηγυριού περιλάμβανε παρέλαση με άλογα, πυροβολισμούς και κοινό γεύμα των συμμετεχόντων.

περισσότερα...

Τόποι θερινής βοσκής στα βουνά του Πόντου, κυρίως στην περιοχή της Ματσούκας στα νότια της Τραπεζούντας, όπου λάμβανε χώρα το «παρχάρεμα», μια μορφή δηλαδή οργανωμένης κτηνοτροφίας βοοειδών και αιγοπροβάτων που αναλάμβαναν κυρίως οι γυναίκες.

περισσότερα...

Η λόγια ενασχόληση με τα λεγόμενα «ζώντα μνημεία» των ελληνορθοδόξων της Καππαδοκίας κατά το 19ο και 20ό αιώνα, το πλαίσιο, εντός του οποίου συγκροτήθηκε, τα ζητούμενα, η εξέλιξη και τα αποτελέσματά της.

περισσότερα...

Από τα μέσα του 19ου αιώνα και ύστερα ξεκινά η συλλογή λαογραφικού και γλωσσικού υλικού στον Πόντο στο πλαίσιο της συλλογής υλικού για την «απόδειξη της ελληνικότητας». Η προσπάθεια αυτή υποκινείται και υποστηρίζεται με κάθε τρόπο από τον «Ελληνικό Φιλολογικό Σύλλογο Κωνσταντινουπόλεως». Πρωτοπόροι διανοούμενοι στην προσπάθεια αυτή υπήρξαν ο Περικλής Τριανταφυλλίδης και ο Σάββας Ιωαννίδης.

περισσότερα...

Χατζηλίκι ονομάζεται το ταξίδι στα Ιεροσόλυμα με σκοπό το προσκύνημα στους Αγίους Τόπους. Πρόκειται για επαναλαμβανόμενο φαινόμενο με ετήσια περιοδικότητα σε επίπεδο οικισμού, πλήρως ενταγμένο στη συλλογική εμπειρία των ανθρώπων. Είναι στενά συνδεδεμένο με την προετοιμασία για τη μετά θάνατον ζωή. Το χατζηλίκι αφορούσε άνδρες και γυναίκες σε ολόκληρη την περιοχή της Μικράς Ασίας.

περισσότερα...