1. Eπίθεση των Περσών
Το καλοκαίρι του 494 π.Χ. οι Πέρσες στρατηγοί είχαν ενώσει τις χερσαίες και ναυτικές δυνάμεις τους για να προχωρήσουν σε συνδυασμένη επίθεση εναντίον της Μιλήτου, θεωρώντας την ως πρωτεύοντα στόχο και κύρια εστία της Ιωνικής επανάστασης. Μαθαίνοντας τις προθέσεις τους, οι Ίωνες αποφάσισαν να μην τους αντιμετωπίσουν στην ξηρά αλλά στη θάλασσα και συγκέντρωσαν όλα τα διαθέσιμα πλοία στη νησίδα Λάδη, έξω από τη Μίλητο, ενώ η άμυνα της πόλης αφέθηκε στους κατοίκους της. Οι Πέρσες αντιλήφθηκαν ότι για την κατάληψη της Μιλήτου ήταν απαραίτητη η κυριαρχία στη θάλασσα και τελικά κατάφεραν να νικήσουν τους επαναστάτες στη μεγάλη ναυμαχία της Λάδης. Κατόπιν πολιόρκησαν τη Μίλητο από ξηρά και θάλασσα.1
2. Πολιορκία της Μιλήτου
Η θέση των υπερασπιστών της αποκλεισμένης πόλης ήταν απελπιστική. Είχαν απέναντί τους τον κύριο όγκο ενός υπερπολλαπλάσιου εχθρού, ενώ αντίθετα απουσίαζε από τις τάξεις τους ένα σημαντικό μέρος του αξιόμαχου πληθυσμού, καθώς οι Μιλήσιοι με τα πλοία που διασώθηκαν από τη Λάδη φαίνεται ότι δεν μπόρεσαν ή δε θέλησαν να καταφύγουν στην πόλη τους.2 Επιπλέον, δεν υπήρχε καμιά προοπτική ενισχύσεων αφού οι Ίωνες είχαν αποφασίσει πριν από τη ναυμαχία να μη συγκεντρώσουν καθόλου στρατό στην περιοχή. Οι πληροφορίες για την πολιορκία είναι σχεδόν μηδαμινές. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι Πέρσες έσκαψαν σήραγγες κάτω από τα τείχη και χρησιμοποίησαν κάθε τέχνασμα που μπορούσαν να σκεφτούν.3 Αυτό προφανώς σημαίνει ότι ο περσικός στρατός εφάρμοσε όλες τις γνωστές του μεθόδους και τεχνικές. Εκτός λοιπόν από την υπονόμευση των τειχών, πρέπει να έγινε χρήση πολιορκητικών κριών και ίσως κατασκευή αναχωμάτων για προσπέλαση στα τείχη και τις επάλξεις της πόλης.4
3. Άλωση της Μιλήτου
Προς τα τέλη του 494 π.Χ. η Μίλητος έπεσε. Ακολούθησε λεηλασία και καταστροφή την οποία είχε ήδη υποστεί ο πλούσιος ναός και μαντείο του Απόλλωνα στα Δίδυμα, Ν της πόλης. Οι περισσότεροι άντρες σκοτώθηκαν και ο υπόλοιπος πληθυσμός υποδουλώθηκε. Έτσι επαληθεύτηκε ο χρησμός του μαντείου των Δελφών που έλεγε τα εξής: Και τότε εσύ Μίλητος, ένοχη μοχθηρών έργων / θα γίνεις το τραπέζι για πολλά φαγοπότια, ένα σπουδαίο έπαθλο / οι γυναίκες σου θα πλύνουν τα πόδια πολλών μακρυμάλληδων αντρών / άλλοι θα φροντίζουν για το ναό μου στα Δίδυμα.5 Όπως γενικά συνέβη σε ιωνικές πόλεις που ανακαταλήφθηκαν, πιθανότατα και στη Μίλητο οι κατακτητές επέλεξαν τις ωραιότερες νέες για παλλακίδες του βασιλιά καθώς και αγόρια για ευνούχους.6 Οι αιχμάλωτοι Μιλήσιοι μεταφέρθηκαν στα Σούσα και ο Δαρείος τούς μετεγκατέστησε στην Άμπη, κοντά στις εκβολές του Τίγρη.7 Πάντως ένα μέρος από τους κατοίκους, μάλλον γυναικόπαιδα, θα πρέπει να παρέμειναν στην πόλη αφού δεκαπέντε χρόνια αργότερα οι Μιλήσιοι υπηρετούν στον περσικό στρατό που δρα στα μέρη τους και στρέφονται επιτυχώς εναντίον του μετά τη νίκη των Ελλήνων στη Μυκάλη.8 Από τα εδάφη της Μιλήτου οι Πέρσες κράτησαν στην κατοχή τους την περιοχή γύρω από την πόλη και τις καλλιεργημένες εκτάσεις, ενώ παραχώρησαν τα ορεινά στους Πηδασείς Κάρες.9 Πέρα από αντίποινα, είναι φανερό ότι αυτά τα μέτρα αποσκοπούσαν στον ασφυκτικό έλεγχο και την εκμηδένιση της δυνατότητας πλήρους ανόρθωσης της πόλης.
Οι Αθηναίοι, οι οποίοι είχαν ενισχύσει για ένα διάστημα τους Ίωνες επαναστάτες, έδειξαν τη θλίψη τους για το γεγονός με πολλούς τρόπους. Όταν μάλιστα ο τραγικός ποιητής Φρύνιχος παρουσίασε το έργο του «Μιλήτου άλωσις», οι θεατές ξέσπασαν σε λυγμούς. Ο συγγραφέας τιμωρήθηκε με πρόστιμο χιλίων δραχμών, επειδή τους θύμισε «οικεία κακά», και απαγορεύτηκε να ξαναπαρουσιαστεί η τραγωδία.10 |
1. Ηρ. 6.6-18. 2. Οι Μιλήσιοι είχαν διαθέσει 80 πλοία και αυτοί που σώθηκαν από τη ναυμαχία τελικά έπλευσαν μαζί με Σάμιους για τη Σικελία, μετά από πρόσκληση των κατοίκων της Ζάγκλης, Ηρ. 6.22. 3. Ηρ. 6.18. 4. Kern, P., Ancient siege warfare (Indianapolis 1999), σελ. 60-61 και γενικά περί πολιορκητικής τέχνης των Περσών σελ. 58-61. 5. Ηρ. 6.18-19. 6. Ηρ. 6.32. 7. Ηρ. 6.20. 8. Ηρ. 9.99, 104. 9. Ηρ. 6.20. Για το θέμα των εδαφών της Μιλήτου, Cook, J.M., “Some sites of the Milesian territory”, BSA 56 (1961), ιδ. σελ. 90-98. 10. Ηρ. 6.21. Περί Φρυνίχου επίσης Στράβ. 14.1.7. |