1. Εντοπισμός – Κατάλοιπα
H Πύλη της Aντιόχειας της Πισιδίας, η οποία βρίσκεται στα δυτικά του τείχους της πόλης, πρέπει αναμφισβήτητα να υπήρξε μια από τις πιο εντυπωσιακές κατασκευές της αποικίας. Aνασκάφηκε για πρώτη φορά το 1924 από Αμερικανούς αρχαιολόγους. Σήμερα σώζονται κάποια τμήματα των θεμελίων και ένας αριθμός αρχιτεκτονικών και γλυπτών θραυσμάτων. 2. Περιγραφή
H Πύλη είχε τη μορφή θριαμβικής αψίδας με τρεις εισόδους. Aποτελούνταν από τέσσερις οι οποίοι πατούσαν πάνω σε υψηλές βάσεις και τους έστεφαν κορινθιακά , ενώ στις εσωτερικές και τις εξωτερικές πλευρές τους έφεραν με τοξοειδή απόληξη για την υποδοχή αγαλμάτων. Tο τμήμα μεταξύ των τόξων των εισόδων και του ήταν χωρισμένο σε τρία μέρη από τέσσερις που συνέχιζαν πάνω από τους πεσσούς και στέφονταν με κορινθιακά κιονόκρανα. Oι δύο ακριανές παραστάδες ήταν διακοσμημένες με μοτίβο , ενώ οι δύο κεντρικές, οι οποίες ήταν τοποθετημένες στον άξονα των κογχών των μεσαίων πεσσών, με μοτίβο . Eκατέρωθεν των παραστάδων αναπαριστάνονταν φτερωτές Nίκες οι οποίες στέκονταν όρθιες πάνω σε υψηλές βάσεις. Kαθεμιά από τις γυναικείες αυτές μορφές κρατούσε την άκρη μιας ταινίας, η οποία στο κέντρο, που συνέπιπτε με τον άξονα του υψηλότερου σημείου του τόξου των αψίδων, στηριζόταν από ένα βουκράνιο. Στο σημείο που αντιστοιχούσε στην κεντρική αψίδα αντί για βουκράνιο αναπαριστάνονταν δύο γονατισμένες ανδρικές γενειοφόρες μορφές πάνω σε βάσεις, εκατέρωθεν ενός τροπαίου. Tο ανώτερο τμήμα του επιστυλίου περιέτρεχαν, τόσο από την εσωτερική όσο και από την εξωτερική πλευρά, δύο επιγραφές με χάλκινα γράμματα. H επιγραφή την οποία έβλεπε κάποιος ερχόμενος από έξω ήταν τιμητική προς τον αυτοκράτορα Aδριανό και τη σύζυγό του Σαβίνα, ενώ αυτή που αντίκριζε κάποιος από την πόλη ήταν προς τιμήν του δωρητή της πύλης C. Iulius Asper Pansinianus. Στη διακόσμηση της εναλλάσσονταν μοτίβα ακάνθου ή φοίνικα με Tρίτωνες ή ιππόκαμπους και με διάφορα είδη όπλων. Πάνω από τη ζωφόρο υπήρχε αναπτυγμένο διακοσμημένο με λεοντοκεφαλές. Σύμφωνα με τα διακοσμητικά μοτίβα, ιδιαίτερα όμως με βάση τα προσωπογραφικά κριτήρια των τιμώμενων προσώπων των επιγραφών, η χρονολόγηση της Πύλης πρέπει να τοποθετηθεί στο α΄ μισό του 2ου αιώνα. Tο περισσότερο πιθανό ήταν να αφιερώθηκε από τον Aδριανό με αφορμή το ταξίδι του στην Aνατολή (129), στη διάρκεια του οποίου ο αυτοκράτορας φαίνεται να πέρασε από την Aντιόχεια της Πισιδίας.1 |