Γράμμα της Κοινότητας Σμύρνης, με το οποίο αναγνωρίζεται το Φιλολογικό Γυμνάσιο ως κοινοτικό ίδρυμα
Ο ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΝΘΙΜΟΣ ΕΠΙΒΕΒΑΙΟΙ.
«Ὅτι τὸ χρῆμα τῆς παιδείας εἶναι ἀναγκαιότατον εἰς τὸν ἄνθρωπον καὶ χωρὶς αὐτῆς νεκροῦται ἡ λογικὴ αὐτοῦ δύναμις καὶ καταργεῖται, καὶ οὔτ’ αἱ πράξεις του καταγγελοῦσι τὸν κατ’ εἰκόνα Θεοῦ πλασθέντα ἄνθρωπον, οὔτ’ αἱ βουλαί του ἀποβλέπουσι τὸ κοινὸν τῆς ἀνθρωπότητος καλόν, ἐξ ἐναντίας δὲ δι’ αὐτῆς καὶ μετ’ αὐτῆς ἑλλαμπόμενος καὶ συζῶν, καὶ εἰς ἑαυτὸν καὶ εἰς τὸν πλησίον του ἀποκαθίσταται, ὅσον δυνατὸν εὐτυχὴς καὶ εὐδαίμων, εἶναι καὶ ἡλίου φαεινώτερον, καὶ μόνον ὅστις τυφλῶττει πρὸς τὰ καλὰ ἔχει χρείαν τῆς τούτου πληροφορίας. διότι καὶ Σολομὼν ὑπὸ Θεοῦ καθ’ ὕπνους ἐρωτηθείς, τίνα τῶν κοσμικῶν ἀγαθῶν προαιρεῖται διὰ νὰ ἀπολαύσῃ ἀπὸ τὴν θείαν αὐτοῦ φιλανθρωπίαν, τἆλλα πάντα ὡς σκύβαλα λογισάμενος, Σοφίαν ἐζήτησε, καὶ μετ’ αὐτῆς προσαπέκτησε καὶ ὅλων τῶν λοιπῶν ἀγαθῶν τὴν σύνοδον. Καὶ Δαυὶδ ὁ προφητάναξ τὴν μάθησιν μόνην νομίζων τὸ εἰς τὸν Θεὸν ἀρεστὸν καὶ ἀποδεκτὸν χρῆμα, ὀργὴν Θεοῦ ἐπαπειλεῖ κατὰ τῶν, ὅσοι ἤθελον τὴν ἀμελήσειν. “Δράξασθε παιδείας, μήποτε ὀργισθῇ Κύριος”. Ταῦτα κατανοοῦντες καὶ ἡμεῖς ἐναργῶς, καὶ βλέποντες φανερῶς, ὅτι ἡ φροντὶς ἡ περὶ τὴν μάθησιν τῶν τέκνων μας εἶναι ἡ μεγαλητέρα καὶ ἀξιολογωτέρα ἀπὸ τὰς φροντίδας, ὅσαι ἀνήκουσιν εἰς τὸ κοινὸν τῆς πόλεως ἡμῶν καὶ πατρίδος Σμύρνης πρὸς ὠφέλειαν καὶ πρὸς τὸ κοινῇ ἁπάντων τῶν ὁμογενῶν μας συμφέρον, ἐπειδὴ ἡ κοινὴ Σχολὴ παραμεληθεῖσα πρὸ χρόνων τινῶν ἀπέβη σχεδὸν παντάπασιν ἄχρηστος, φροντίδα ἐθέμεθα νὰ καταρτίσωμεν αὐτὴν καὶ ἀνακαινίσωμεν καὶ καταστήσωμεν ἱκανὴν νὰ παιδεύῃ τὰ τέκνα τῶν ὁμογενῶν μας, καὶ νὰ τὰ ἀποκαθιστᾷ ἀγαθοὺς καὶ ἀξίους πολίτας πρὸς ἀνακουφισμὸν τῶν ἐκ τοῦ ὀδυνηροῦ τούτου βίου προσγενομένων εἰς τοὺς ἀνθρώπους ταλαιπωριῶν. Διὰ δὲ συνελεύσεως γενομένης εἰς τὸ Κοινὸν τῆς πόλεως ἡμῶν πληρεστάτης, δηλονότι τῶν τε Δημογερόντων, καὶ τῶν δώδεκα Προεστώτων, καὶ τῶν Ἐπιτροπῶν τῶν ἐκκλησιῶν καὶ ὅλων τῶν προκρίτων καὶ προεχόντων, καὶ τῶν πρωτομαϊστόρων καὶ μαϊστόρων τῶν τεχνικῶν συστημάτων, κατὰ γνώμην καὶ ἐπίμονον θέλησιν καὶ συγκατάθεσιν καὶ τοῦ Πανιερωτάτου καὶ θεοπροβλήτου ἁγίου Σμύρνης κυρίου κυρίου Ἀνθίμου, σεβασμιωτάτου ἥμων Πατρὸς καὶ Δεσπότου καὶ κυριάρχου τῆς ἐπαρχίας, ἐκρίθη ὁμοφώνως καὶ ὁμογνώμονως, ἵνα τὸ ὑπὸ ἰδιαιτέρων συνεισφορῶν συντηρούμενον Φιλολογικὸν Γυμνάσιον, ἀποκαταστήσωμεν κοινὸν τῆς πόλεως ἡμῶν Σχολεῖον διὰ νὰ διδάσκωνται εἰς αὐτὸ τὰ τέκνα τῶν πολιτῶν ἐν ἀνέσει καὶ ἀδείᾳ τάς τε Ἐπιστήμας καὶ τὴν Ἑλληνικὴν παιδείαν, καὶ τὴν ἱερὰν Κατήχησιν τῆς εὐσεβοῦς ἡμῶν Ὀρθοδόξου Πίστεως. Ἔνθεν τοι διὰ τοῦ παρόντος κοινοῦ καὶ ἐκκλησιαστικοῦ γράμματος ἀποφαινόμεθα τὰ κοινῶς ὑπὸ ὁμοφώνων ψήφων κριθέντα καὶ ἀποφασισθέντα περὶ διοικήσεως καὶ συντηρήσεως ἀσφαλοῦς καὶ ἀδιασείστου τοῦ εἰρημένου Φιλολογικοῦ Γυμνασίου τὰ ἐφεξῆς.»
Οικονόμος Στ., «Περὶ τῶν κατὰ τὸ ἐν Σμύρνῃ Φιλολογικὸν Σχολεῖον συμβάντων», στο έργο Κωνσταντίνου Οικονόμου, Τὰ σωζόμενα φιλολογικὰ συγγράμματα, Σοφοκλέους Οικονόμου (επιμ.), τόμ. Α΄ (Αθήνα 1871), σελ. 440-442.