Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Φρυγίας Σαλουταρίας Επαρχία (Βυζάντιο)

Συγγραφή : Γυφτοπούλου Σοφία (30/12/2003)

Για παραπομπή: Γυφτοπούλου Σοφία, «Φρυγίας Σαλουταρίας Επαρχία (Βυζάντιο)», 2003,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=6629>

Φρυγίας Σαλουταρίας Επαρχία (Βυζάντιο) (15/8/2009 v.1) Province of Phrygia Salutaris (Byzantium) (21/2/2006 v.1) 

ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ

 

βιοκωλύτης, ο
Βραχύβιο αξίωμα επί Ιουστινιανού Α΄ (527-565). Ο βιοκωλύτης ασκούσε αστυνομική και ενίοτε και στρατιωτική εξουσία εντός των ορίων μιας επαρχίας. Tο αξίωμα καταργήθηκε το έτος 552/3.

δούκας, ο (λατ. dux, -cis)
Αρχαιότητα: Ρωμαίος στρατιωτικός αξιωματούχος που σε ορισμένες επαρχίες είχε και διοικητικές αρμοδιότητες. Βυζάντιο: Κατά κανόνα ανώτατος στρατιωτικός αξιωματούχος. Από το β΄ μισό του 10ου αιώνα, ο όρος δηλώνει το στρατιωτικό διοικητή μιας μεγάλης περιφέρειας. Μετά το 12ο αιώνα, οι δούκες εμφανίζονται ως διοικητές μικρών θεμάτων.

εκκλησιαστικό τακτικό, το (notitia episcopatuum)
Τα εκκλησιαστικά τακτικά είναι επίσημα κείμενα των Πατριαρχείων Κωνσταντινουπόλεως και Αντιοχείας που αποτυπώνουν την ιεραρχία των εκκλησιαστικών εδρών («κλήσις των επισκόπων»). Σε αυτά αναγράφονται περιοδικά οι έδρες ανά εκκλησιαστική επαρχία και με τη σειρά που έχουν κάθε φορά στην εκκλησιαστική διοίκηση.

έπαρχος πόλεως, ο (λατ. praefectus urbi)
Υψηλόβαθμο πολιτικό αξίωμα της Πρώιμης Ρωμαϊκής περιόδου, αρχικά με αστυνομικές αρμοδιότητες για την πόλη της Ρώμης. Κατά τη Βυζαντινή περίοδο το αξίωμα αφορούσε την πόλη της Κωνσταντινούπολης. Ήταν η προϊστάμενη αρχή των πολιτών με αρμοδιότητες αστυνόμευσης και δικαστικές· πολλοί νόμοι απευθύνονται στον έπαρχο πόλεως, που κάποτε λειτουργούσε ως ο «αντι-αυτοκράτωρ». Οι αρμοδιότητες του επάρχου σταδιακά επεκτάθηκαν στην οικοδομική και εμπορική δραστηριότητα, τον εφοδιασμό άρτου και τη διαχείριση των δημόσιων θεαμάτων.

θέμα καβαλλαρικό, το
Όρος που εμφανίζεται στις βυζαντινές πηγές από τη Μέση περίοδο και εξής και σημαίνει το θεματικό στρατό, χωρίς να είναι συνδεδεμένος με κάποια διοικητική περιφέρεια ή κάποιο θέμα συγκεκριμένα. Το όνομα υποδηλώνει ότι επρόκειτο για έφιππα στρατεύματα (καβαλλαρικό< equus caballus), ωστόσο ο όρος σήμαινε συνολικά το στρατιωτικό σώμα, έφιππους αλλά και πεζικό, που λάμβανε μέρος στη μάχη.

Κατάλογος Βερόνας (Laterculus Veronensis)
Ο Κατάλογος Βερόνας ή Laterculus Veronensis αποτελεί έναν κατάλογο των διοικήσεων και των επαρχιών της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που συγκροτήθηκε περί το 313-315.

κόμης, ο (λατ. comes, -is)
1. Κρατικός αξιωματούχος στη Ρωμαϊκή και τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία με ποικίλες πολιτικές αλλά κυρίως στρατιωτικές αρμοδιότητες (π.χ. ειδικά ο κόμης Ανατολής εκτελούσε χρέη βικαρίου κατά την Πρώιμη Βυζαντινή περίοδο, επί Ιουστινιανού Α΄ ο κόμης επικεφαλής των διευρυμένων επαρχιών είχε πολιτική και στρατιωτική εξουσία, ενώ κατά τη Μέση Βυζαντινή περίοδο ο κόμης Οψικίου ήταν από τους ελάχιστους διοικητές θεμάτων που δεν έφεραν τον τίτλο του στρατηγού).2. Τίτλος ευγενείας στη μεσαιωνική Δύση.

μοντανισμός, ο
Η αίρεση του μοντανισμού διαδόθηκε στη Φρυγία το 2ο αιώνα από το Μοντανό και αφορούσε την ερμηνεία δευτερευόντων ζητημάτων της χριστιανικής θεολογίας, όπως το ζήτημα των νεοπροφητών, η κοσμική δομή της εκκλησιαστικής διοίκησης, ο ασκητισμός, ο γάμος. Οι μοντανοί (ή μοντανιστές), οι λεγόμενοι και Καταφρύγες, παρότι υπέστησαν συστηματικά διωγμούς, επιβίωσαν μέχρι τον 8ο αιώνα, οπότε υποχρεώθηκαν από το Λέοντα Γ΄ Ίσαυρο (721-740) να βαφτιστούν και να ακολουθήσουν στο εξής το επίσημο δόγμα της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου της Χαλκηδόνας.

Νοβατιανός, Καθαρός, ο
Οι αιρετικοί νοβατιανοί, οπαδοί του επισκόπου Νοβατιανού († 257), οι επονομαζόμενοι και καθαροί, πρέσβευαν πως η Eκκλησία δεν έπρεπε να συγχωρεί όσους αρνήθηκαν την πίστη τους από φόβο κατά τους διωγμούς εναντίον των χριστιανών επί Δεκίου, έστω και αν είχε συντελεστεί από μέρους τους η μετάνοια. Οι νοβατιανοί συμπορεύονταν με τις απόψεις της εκκλησίας της Ανατολής στα ζητήματα των χριστολογικών αιρέσεων, καταδιώχθηκαν ωστόσο την περίοδο κατά την οποία οι αρειανοί μπορούσαν να επηρεάζουν τα πολιτικά πράγματα στην Kωνσταντινούπολη, δηλαδή τη δεκαετία του 330. Ήταν αρχικά ευάριθμοι σε Αφρική, Μικρά Ασία και Κωνσταντινούπολη. Έφθιναν αποφασιστικά τον 5ο αιώνα, επιβίωσαν ωστόσο ως τον πρώιμο 7ο αιώνα. Από τους νοβατιανούς αποχωρίστηκαν οι πρωτοπασχίτες.

υπατικός / κονσουλάριος, o (consularis)
Κυβερνήτης επαρχίας. Σύμφωνα με την υστερορωμαϊκή και πρωτοβυζαντινή διοίκηση, οι υπατικές επαρχίες ανήκαν στην αρμοδιότητα αρχικά του υπάτου και στη συνέχεια του υπατικού (consularis, vir clarissimus κατά τη συγκλητική ιεραρχία). Το αξίωμα του κονσουλαρίου ήταν καινοτομία του Κωνσταντίνου Α΄ (Μεγάλου) και αφορούσε την άσκηση της πολιτικής εξουσίας.

 
 
 
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος

 
press image to open photo library
 

>>>