Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία

αναλυτική αναζήτηση

 ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Ανταλκίδας

Συγγραφή : Μπίκα Γεωργία (24/9/2002)

Για παραπομπή: Μπίκα Γεωργία, «Ανταλκίδας», 2002,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=3625>
Ανταλκίδας (23/6/2008 v.1) Antalcidas (5/11/2008 v.1) 
 

1. Οικογένεια

Ο Ανταλκίδας καταγόταν από επιφανή οικογένεια της Σπάρτης και ήταν γιος του ολυμπιονίκη Λέοντα. Πιθανόν είχε εξ αγχιστείας συγγένεια με το βασιλιά της Σπάρτης Αγησίλαο Β΄.1 Υπήρξε υπέρμαχος της συντηρητικής παράταξης και θεωρείται μία από τις ισχυρότερες μορφές την εποχή της ηγεμονίας της Σπάρτης.2

2. Δράση

Το 392 π.Χ. οι Σπαρτιάτες για να πλήξουν τους Αθηναίους έστειλαν τον Ανταλκίδα στις Σάρδεις για να διαπραγματευτεί με τον Πέρση σατράπη Τιρίβαζο και να μεταφέρει τις προτάσεις ειρήνης. Ενώ αρχικά η αποστολή του είχε ευνοϊκά για τη Σπάρτη αποτελέσματα –αφού ο Τιρίβαζος συνέλαβε τον Αθηναίο ναύαρχο Κόνωνα–, η πραγματοποίηση του σκοπού του απέτυχε.3

Το 388 π.Χ. ο Ανταλκίδας επισκέφθηκε τα Σούσα και επανέλαβε τις προτάσεις της Σπάρτης και το σχέδιο ειρήνης. Με την υποστήριξη και του Πέρση σατράπη υπερνίκησε τους δισταγμούς του Αρταξέρξη Β΄ και τον έπεισε να επιβάλει μια γενική ειρήνευση υπό τους όρους που είχαν προταθεί παλαιότερα. Έτσι η Σπάρτη απέκτησε και πάλι την εύνοια του μεγάλου βασιλέως.4

Ως ναύαρχος πήγε στην Άβυδο για να αναλάβει το σπαρτιατικό στόλο που είχε αποκλειστεί από τον Αθηναίο στρατηγό Ιφικράτη. Αφού έφτασαν περσικές ενισχύσεις και βοήθεια από τον τύραννο των Συρακουσών Διονύσιο Α΄, μπόρεσε να αποκλείσει τους Αθηναίους στον Ελλήσποντο και υποχρέωσε τα αθηναϊκά εμπορικά πλοία που έρχονταν από τον Εύξεινο Πόντο με προορισμό τον Πειραιά να κατευθύνονται σε λιμάνια της σπαρτιατικής συμμαχίας (387 π.Χ.).5 Οι Αθηναίοι και οι σύμμαχοί τους υπό αυτές τις συνθήκες αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν και να δεχτούν τη σύναψη της ειρήνης του βασιλέως (Ανταλκίδειος ειρήνη) το 387/386 π.Χ.6 Το κείμενο της ειρήνης επαναλάμβανε τους βασικούς όρους των σχεδίων που είχαν συζητηθεί το 392 π.Χ. Προέβλεπε την υπαγωγή των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και της Κύπρου στην επικυριαρχία του μεγάλου βασιλέως και την αυτονομία των υπόλοιπων ελληνικών πόλεων.7

Ο Ανταλκίδας στάλθηκε ακόμα δύο φορές ως διπλωματικός εκπρόσωπος της Σπάρτης στον Πέρση βασιλιά και τιμήθηκε από την πατρίδα του για το ρόλο του στις διαπραγματεύσεις με τους Πέρσες.8 Την πρώτη φορά πήγε το 372/371 π.Χ., με αίτημα να μεσολαβήσει ο Αρταξέρξης Β΄ για να διατηρηθεί η ειρήνη στην Ελλάδα, και τη δεύτερη φορά το 367 π.Χ.,9 όπου η αποστολή του στα Σούσα ήταν αποτυχημένη, αφού οι Πέρσες είχαν αλλάξει την πολιτική τους και είχαν στραφεί προς τους νικητές Θηβαίους.

3. Θάνατος

Η αποτυχία της τελευταίας αποστολής, κατά την οποία οι Πέρσες τον δέχτηκαν στα Σούσα με ψυχρότητα, ύστερα από την ήττα των Σπαρτιατών στα Λεύκτρα (371 π.Χ.), καθώς και η περιφρόνηση των συμπατριωτών του τον οδήγησαν στην αυτοκτονία το 367 π.Χ.10

1. Θεωρείται αντίπαλος του βασιλιά Αγησιλάου Β΄. Βλ. Der Neue Pauly 1 (Stuttgart – Weimar 1996), στήλ. 723-724, βλ. λ. “Antalkidas” (K.W. Welwei). Η μεταξύ τους εχθρότητα είναι πάντως υπό αμφισβήτηση. Hornblower, S. – Spawforth, A. (eds), The Oxford Classical Dictionary (Oxford – New York 1996), βλ. λ. “Antalcidas”, σελ. 100 (S.J. Hodkinson).

2. RE I.2 (1894), στήλ. 2.344-2.345, βλ. λ. “Antalkidas” (W. Judeich).

3. RE I.2 (1894), στήλ. 2.344-2.345, βλ. λ. “Antalkidas” (W. Judeich)· Bury, J.B. – Meiggs, R., History of Greece to the Death of Alexander the Great (London 1975), σελ. 343. Αναλυτικά βλ. Devoto, J.G., “Agesilaus, Antalcidas and the Failed Peace of 392/91 BC”, CPh 81 (1986), σελ. 191-202.

4. Bury, J.B. – Meiggs, R., History of Greece to the Death of Alexander the Great (London 1975), σελ. 344. Διαφορετική άποψη παρουσιάζεται από τον H. Bengtson, ο οποίος αναφέρει ότι κατά τις διαπραγματεύσεις υπερίσχυσαν οι εχθροί της Σπάρτης. Βλ. Bengtson, H., Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδος, μτφρ. Α. Γαβρίλης (Αθήνα 1991), σελ. 230-231.

5. Βλ. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους Γ1 (Αθήνα 1972), σελ. 380· RE I.2 (1894), βλ. λ. “Antalkidas”, στήλ. 2.344-2.345 (W. Judeich)· Bury, J.B. – Meiggs, R., History of Greece to the Death of Alexander the Great (London 1975), σελ. 345.

6. Οι συνέπειες της Ανταλκίδειου ειρήνης φαίνονται κυρίως από το γεγονός ότι για τα επόμενα 25 χρόνια σε όλες τις συνθήκες ειρήνης μεταξύ Ελλήνων λαμβάνεται ως βάση η ειρήνη του βασιλέως.

7. Ξεν., Ελλ. 5.1.31-35. O Ισοκράτης (4.176) χαρακτηρίζει τους όρους «προστάγματα και μη συνθήκας».

8. To 370/369 π.Χ. εκλέγεται έφορος. Βλ. RE I.2 (1894), βλ. λ. “Antalkidas”, στήλ. 2.344-2.345 (W. Judeich)· Hornblower, S. – Spawforth, Α. (eds), The Oxford Classical Dictionary (Oxford – New York 1996), βλ. λ. “Antalcidas”, σελ. 100 (S.J. Hodkinson).

9. Hornblower, S. – Spawforth, A. (eds), The Oxford Classical Dictionary (Oxford – New York 1996), βλ. λ. “Antalcidas”, σελ. 100 (S.J. Hodkinson). Το 361 π.Χ. παραδίδεται επίσης ως πιθανή χρονολογία της επίσκεψης του Ανταλκίδα στα Σούσα. Βλ. Der Neue Pauly 1 (Stuttgart – Weimar 1996), βλ. λ. “Antalkidas”, στήλ. 723-724 (K.W. Welwei).

10. Bengtson, H., Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδος, μτφρ. Α. Γαβρίλης (Αθήνα 1991), σελ. 238.
     
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος
 
press image to open photo library
 

>>>
 
 
 
 
 
 

copyright © 2008, ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Το έργο Μεγάλη Δικτυακή «Εγκυκλοπαίδεια Ελληνικού Πολιτισμού» - Μέρος Α΄ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.

Το έργο ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.