Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία

αναλυτική αναζήτηση

 ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Αρεταίος ο Καππαδόκης

Συγγραφή : Φαφούτη Σταματία (26/2/2001)

Για παραπομπή: Φαφούτη Σταματία , «Αρεταίος ο Καππαδόκης», 2001,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=3728>
Αρεταίος ο Καππαδόκης (6/12/2007 v.1) Aretaeus of Cappadocia (2/10/2008 v.1) 
 

1. Εισαγωγή

Ο Αρεταίος ο Καππαδόκης, όπως δηλώνει η προσωνυμία του, γεννήθηκε στην Καππαδοκία στις αρχές του 1ου αι. μ.Χ., ίσως γύρω στο 120. 1 Οπαδός των ιπποκρατικών απόψεων είχε επηρεαστεί επίσης και από τη διδασκαλία των πνευματικών. Αναφέρεται από τον ψευδο-Αλέξανδρο της Αφροδισιάδας2 ως συγγραφέας μιας πραγματείας για την πρόληψη των ασθενειών.

2. Έργα

Στα έργα του ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τον πυρετό και τη χειρουργική. Σώζονται όμως μόνο 4 βιβλία που αναφέρονται στις αιτίες και τα συμπτώματα οξειών και χρόνιων ασθενειών και άλλα 4 που περιγράφουν τη θεραπεία αυτών των ασθενειών (βλ. πρώτους τίτλους εργογραφίας). Στα συγγράμματά του ο Αρεταίος κάνει συχνά εκτενείς αναφορές στο Corpus Hippocraticum. Για κάθε ασθένεια που αναφέρει περιγράφει επακριβώς και συστηματικά το όργανο όπου εδράζεται η νόσος, την ετυμολογία του ονόματός της, τη σημειολογία και την αιτιολογία της, ενώ δεν παραλείπει να λάβει υπόψη του την ηλικία και το φύλο του ασθενούς. Ασθένειες όπως το άσθμα και ο διαβήτης περιγράφονται λεπτομερώς.

3. Ενασχολήσεις – θεραπευτικές μέθοδοι

Εκτός από τη νοσολογία, ο Αρεταίος φαίνεται πως ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη γυναικεία ανατομία και φυσιολογία καθώς και με τη χειρουργική, για την οποία σώζεται και σχετικό σύγγραμμά του. Μεταξύ των επεμβάσεων που αναφέρεται πως πραγματοποίησε ήταν αρτηριοτομές και εγχειρήσεις στο κεφάλι. Παρ’ όλα αυτά σπάνια συνιστά χειρουργικές επεμβάσεις. Αναγνώρισε διαφορές μεταξύ εγκεφαλικής και νωτιαίας παράλυσης.

Η θεραπευτική του γραμμή είναι τυπικά ιπποκρατική και αφορά συμβουλές ως προς τη διατροφή και τη χρήση φαρμακευτικών φυτών. Όπως λέει ο ίδιος, «στις τροφές βρίσκονται τα φάρμακα, όπως και στα φάρμακα η τροφή».3Αναφερόμενος δε στην ποδάγρα (σημερινή ουρική αρθρίτιδα), λέει πως «ο γιατρός δεν πρέπει να σιωπά από φόβο ή ντροπή για την ασθένεια ούτε πρέπει να τη συγκαλύπτει. Μερικοί ασθενείς συχνά δε φοβούνται το θάνατο και γι’ αυτό το λόγο δεν εμπιστεύονται τους γιατρούς».

Ο ίδιος ο Αρεταίος δεν πρέπει να ήταν καταπληκτικός γιατρός στην πράξη. Παρ’ όλα αυτά έμεινε στην ιστορία, καθώς διέσωσε και εφάρμοσε μέρος της διδασκαλίας του Αρχιγένη.

1. Δε γνωρίζουμε ακριβώς σε ποια πόλη.

2. Ο Αλέξανδρος από την Αφροδισιάδα της Καρίας ήταν περιπατητικός φιλόσοφος που άκμασε περίπου το 200 μ.Χ. και έγραψε εκτενή σχόλια στον Αριστοτέλη. Κάποια από τα έργα του όμως είναι αμφίβολο αν γράφτηκαν από τον ίδιο. Για τις περιπτώσεις αυτές ονομάζουμε ως συγγραφέα τον ψευδο-Αλέξανδρο της Αφροδισιάδας. Σχετικά με τον Αλέξανδρο της Αφροδισιάδας και τα σχόλιά του σχετικά με την ιατρική, βλ. Ierodiakonou, K., “Alexander of Aphrodisias on medicine as a stochastic art”, στο Van der Eick, Ph.J. – Horstmannshoff, H.F.J. – Schrijvers, P.H., Ancient medicine in its socio-cultural context. Papers read at the congress held at Leiden university 13-15 april 1992 (Amsterdam – Atlanta 1995), σελ. 473-485.

3. C.M.G. II 2 , σελ. 114:" Ἐν τροφαῖς γὰρ κείσεται τὰ φάρμακα, ἀτάρ καὶ ἐν φαρμάκοις ἡ τροφή».
     
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος
 
press image to open photo library
 

>>>
 
 
 
 
 
 

copyright © 2008, ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Το έργο Μεγάλη Δικτυακή «Εγκυκλοπαίδεια Ελληνικού Πολιτισμού» - Μέρος Α΄ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.

Το έργο ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.