1. Βοτσαλωτά ψηφιδωτά

Τα ψηφιδωτά της Πριήνης ανήκουν στην Ελληνιστική περίοδο και σχηματίζονται είτε από βότσαλα είτε από πολυγωνικές ψηφίδες. Στην πρώτη κατηγορία ανήκει το δάπεδο που αποκαλύφθηκε στο λεγόμενο «Ιερό Οίκο» (Οικία 22). Η ανεύρεση του άνω τμήματος ενός μαρμάρινου αγάλματος, που έχει ταυτιστεί με το Μέγα Αλέξανδρο, έχει οδηγήσει στην υπόθεση ότι το οικοδόμημα είναι ένα ιερό, και συγκεκριμένα το «Αλεξανδρείο», το οποίο αναφέρεται σε επιγραφή της Πριήνης του 2ου αι. π.Χ.¹ Το ψηφιδωτό κείται σε ένα δωμάτιο που βρίσκεται στα ανατολικά της αυλής του οικοδομήματος. Αποτελείται από λευκά και μπλε-μαύρα βότσαλα. Στην περιφέρεια του ψηφιδωτού σχηματίζεται ένα κύμα. Το ανατολικό τμήμα του δαπέδου διακόπτεται από ένα μεταγενέστερο τοίχο με αποτέλεσμα να μην είναι πλέον εμφανής ολόκληρη η επιφάνεια του ψηφιδωτού. Στο ίδιο δωμάτιο ανευρέθηκε μία μαρμάρινη τράπεζα και μια λίθινη, κυκλική βάση, πιθανόν ενός αγάλματος. Τα στοιχεία αυτά ενισχύουν την υπόθεση ότι πρόκειται περί λατρευτικού χώρου, που χρονολογείται πιθανόν στο α’ μισό του 3ου αι. π.Χ., πάντως οπωσδήποτε πριν από το β’ μισό του 2ου αι. π.Χ., οπότε και έλαβε χώρα πυρκαγιά, που κατέστρεψε όλο το δυτικό τμήμα της πόλης.²

Ένα ακόμη βοτσαλωτό ψηφιδωτό έχει βρεθεί σε δωμάτιο της λεγομένης «Οικίας 8Α» και χρονολογείται στον 3ο αι. π.Χ. Κείται σε ένα δωμάτιο που βρίσκεται νοτίως της αυλής του οικοδομήματος. Καταλαμβάνει το κεντρικό τμήμα του δωματίου, ενώ γύρω από αυτό υψώνεται περιμετρικά ένα σκαλοπάτι ύψους 2 εκ. και πλάτους 1 μ. Το σκαλοπάτι αυτό λειτουργούσε ως βάση ανακλίντρων και συγκεκριμένα μπορούσε να δεχθεί έως επτά ανάκλιντρα. Το στοιχείο αυτό φανερώνει ότι το δωμάτιο ήταν ανδρώνας. Το σχετικά μεγάλο μέγεθος του δωματίου έχει οδηγήσει στην υπόθεση ότι δεν ήταν ένας ιδιωτικός χώρος, αλλά ενοικιαζόταν σε ιδιώτες ή λέσχες για την τέλεση συμποσίων.³ Η διακόσμηση του ψηφιδωτού είναι απλή, γεωμετρική και αποτελείται από μία μαύρη ταινία, ως εξωτερικό πλαίσιο, και λίγα ομόκεντρα σχήματα στο κέντρο. Προχωρώντας από έξω προς τα μέσα συναντάται ένας μαύρος κύκλος και στη συνέχεια ένα μαύρο τετράγωνο, στο οποίο εγγράφεται ένας πλήρης, λευκός δίσκος.

2. Ψηφιδωτά από πολυγωνικές ψηφίδες

Το ψηφιδωτό από πολυγωνικές ψηφίδες έχει αποκαλυφθεί σε Οικία της λεγομένης «οδού της Αθηνάς», νοτίως του ιερού των αιγυπτιακών θεών. Σώζεται μόλις ένα μικρό τμήμα του, το οποίο διατηρεί το σχήμα ενός λευκού ρόδακα επάνω σε σκουρόχρωμο πεδίο. Χρονολογείται στα μέσα ή το β’ μισό του 3ου αι. π.Χ.