Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία

αναλυτική αναζήτηση

 ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Φώκαια (Βυζάντιο)

Συγγραφή : ΙΒΕ , Ράγια Έφη (10/11/2003)

Για παραπομπή: ΙΒΕ , Ράγια Έφη, «Φώκαια (Βυζάντιο)», 2003,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=6635>
Φώκαια (Βυζάντιο) (3/9/2008 v.1) Phocaia (Byzantium) (21/2/2006 v.1) 

Παραθέματα
 
1. Η επίσκεψη του Ανδρονίκου Γ' Παλαιολόγου στη Φώκαια, 1329

εκείθεν δε εξελθών, εις Φώκαιαν την νέαν ήλθεν. Αύτη δε Ρωμαίους μεν οικούντας είχεν· εξ αιτίας δε τινος ώσπερ Ζαχαρας Χίου, ούτω δη και αυτής Ανδρέας Κατανίας εκ Γεννούας κρατήσας, ακρόπολίν τε οικοδομησάμενος και κατασχών φρουρά, της άλλης πόλεως ήρχεν ασφαλώς. Τότε μεν ουν Ανδρέας ου παρήν, αλλ’ εις Γέννουαν κατά τινα χρείαν απεδήμει. Αρηγος δε Ταρτάρω, ος ην Ανδρέου θείος, Φωκαίας ήρχεν αντ’ αυτού· ος ιδών τον βασιλέα προσιόντα, Φωκαίας τε επέσπευδεν εις υπάντησιν βασιλέως εξελθείν, ανοίξας τας πύλας, και αυτός άμα συν αυτοίς εξήλθε και προσεκύνει βασιλέα. επεί δε γένοιτο εντός τειχών, τους την ακρόπολιν φρουρούντας (ήσαν δε εκ Γεννούας Λατίνοι) εξελθόντας εκέλευε βασιλεί παραδιδόναι. Οι δε εξήρχοντό τε προσκυνούντες, και παρεδίδοσαν την άκραν. Βασιλεύς δ’ εν αυτή δύο αυλισάμενος ημέρας, εις την τρίτην άμα έω τον Αρηγον μεταπεμψάμενος, και τα κλείθρα της πόλεως τους τους πελέκυς έχοντος βαράγκους κελεύσας αγαγείν (τούτους γαρ έθος τα κλείθρα των πόλεων ένθα αν επιδημοήη βασιλεύς, κατέχειν,) αρήγω εκέλευε παραδιδόναι, προς αυτόν ειπών, ως, «νυν μεν εις Φώκαιαν εμοί υπήκοον ούσαν ελθών, έμεινα εφ’ όσον ηβουλόμην. Αύθις δε εξερχόμενος, την πόλιν παραδίδωμί σοι, και διά σου τω Ανδρέα, ώστε άρχειν αυτής ώσπερ και πρότερον επιτροπεύοντα καθ’ όσον αν χρόνον εμοί βουλoμένω η».

Ιωάννης Καντακουζηνός, Ioannis Cantacuzeni ex imperatoris Historiarum libri IV, ed. L. Schopen (CSHB I, Bonn 1831), 388.22-389.22.

2. Η εγκατάσταση των Γενουατών στην Παλαιά Φώκαια. Ανέγερση της Νέας Φώκαιας

[...] εν ταις ημέραις δε του βασιλέως Μιχαήλ του Παλαιολόγου, του πρώτως βασιλεύσαντος εν Παλαιολόγοις, ήλθον τινες Ιταλοί αιτούντες το όρος δοθήναι αυτοίς και λαμβάνειν κατ’ έτος το συμφωνηθέν. Τότε και οι Τούρκοι ενεδρεύοντες ήσαν ληστρικώς τα πέριξ μέρη Λυδίας τε και Ασίας, και κατέτρεχον έως Σάρδεων και αυτής Μαγνησίας. Ως ουν ήσθοντο οι Ιταλοί την των Τούρκων έφοδον, φοβηθέντες ήρξαντο οικοδομείν φρούριόν τι σμικρότατον, όσον εις φυλακήν αυτών καί των ευρισκομένων εργατών πεντήκοντα ή και πλείω. Ενωτισθέντες δε οι τε πέριξ οικούντες Ρωμαίοι εν τε τω κάμπω του Μαινομένου και της Μαγνησίας και Νυμφαίου, ελθόντες εύρον αυτοίς άρξαντας του έργου, και δη ως εκ συνθήματος κοινολογησάμενοι συν τοις Λατίνοις υπέσχοντο του συμβοηθήσαι καί συμπασχήσαι και συμπράξαι επί τη ανεγέρσει του φρουρίου, και ου φρούριον αλλά και εις μεγάλην πόλιν αποκαταστήσαι το οικοδομούμενον, ει μόνον χρείας κατεπειγούσης και αυτοί ως κτήτορες του τοιούτου χωρίου έσονται εντός φυλαττόμενοι. Αρεσάντων γουν άμφω των μερών το τοιούτον συμφώνημα, ήρξαντο άμα Ρωμαιοί τε και Λατίνοι, και ωκοδόμησαν την άχρι του νυν παρά θεού φρουρουμένην νάαν Φώκαιαν, εν τη του αυτού όρους υποβάσει, πλησίον της θαλάσσης, έχουσαν τα προς την ανατολήν μέρη το όρος κέμενον, προς δε την εσπέραν την νήσον Λέσβον, προς άρκτον δε τον της Ελαίας κόλπον· προς δε μεσημβρίαν ο κατ’ Ιωνίαν κόλπος. Ήσαν δε οι ρηθέντες της πόλεως αύτης κτήτορες εκ των Κατανέων Γενουάται Ανδρέας και Ιάκωβος, και την επωνυμίαν εκ της παλαιοτέρας Φωκίδος εκτήσαντο, ταύτην νέαν Φώκαιαν καλέσαντες, εν η και εγώ την οίκησιν κέκτημαι.

Μιχαήλ Δούκας, Michaelis Ducae Nepotis Historia Byzantina, ed. I. Bekker (CSHB, Bonn 1834), 161.12-162.15 (= Μιχαήλ Δούκας, Βυζαντινοτουρκική ιστορία, μτφρ. Βρ. Καραλής, Αθήνα 1997, σελ. 325-327).

3. Η επεξεργασία της στυπτηρίας στη Φώκαια

Εν τη Φωκίδι τη κατά την Ιωνίαν πλησίον όρος ην εν ω μέταλλον στυπτηρίας υπάρχει, και ο λίθος άπας της ακρωρείας πυρί προσομιλήσας, είτα ύδατι ως ψάμμος γίνεται· την δε από του λίθου γενομένην ψάμμον εις λέβητα βάλλοντες συν ύδατι και καχλάζοντος ου τόσον, η βληθείσα ψάμμος διαλύεται και το μεν παχύ και ουσιώδες αυτής εν τω ζωμώ μένον ως γάλα τυρώδες, το ξηρόν και γεώδες αυτής έξω ρίπτουσιν ως άχρηστον, τον δε ζωμόν εις σκάφας κενώσαντες άχρις ημερών τεσσάρων παραδρομήν, ευρίσκεται εν τοις άκροις των υποδόχων αγγείων πεπαγωμένος ο ζωμός και υπεραυγίζων όμοιος κρυστάλλω· εν δε τω πυθμένι του αγγείου και αυτό πλήρες ψηγμάτων κρυσταλλοειδών. Εξαντλούντες ουν τον ζωμόν τον περιττεύοντα μετά τας τέσσαρας ημέρας εισβάλλουσιν εν τω λέβητι, προσχέαντες και έτερον ύδωρ, και πάλιν ψάμμον εμβάλλοντες βράζουσιν και εν ταις σκάφαις εκχέουσιν, ως προδεδήλωται, την δε στυπτηρίαν εκβάλλοντες εν ταις αποθήκαις ταμιεύουσι. Έστι δε αναγκαίον χρήμα τοις δευσοποιοίς. Άπασαι γαρ αι νήες αι από της εώας εις τα εσπέρια μέρη πλέουσαι αναγκαίον ηγούνται τον φόρτον είναι της νηός την εν τω πυθμένι στυπτηρίαν· και γαρ Φράγγοι Γερμανοί Ιγγληνοι Ιταλοί Ισπανοί Άραβες Αιγύπτιοι Σύροι από του όρους εκείνου την στυπτηρίαν πορίζονται ένεκα των δευσοποιών τεχνών.

Μιχαήλ Δούκας, Michaelis Ducae Nepotis Historia Byzantina, ed. I. Bekker (CSHB, Bonn 1834), 160.12-161.12 (= Μιχαήλ Δούκας, Βυζαντινοτουρκική ιστορία, μτφρ. Βρ. Καραλής, Αθήνα 1997, σελ. 322-325.
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος
 
press image to open photo library
 

>>>
 
 
 
 
 
 

copyright © 2008, ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Το έργο Μεγάλη Δικτυακή «Εγκυκλοπαίδεια Ελληνικού Πολιτισμού» - Μέρος Α΄ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.

Το έργο ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.