αναξυρίδες, οι
Ένδυμα των λαών της Ανατολής. Πρόκειται για στενή περισκελίδα. Σε αρκετούς λαούς (Πέρσες, Σκύθες, Θράκες) οι άνδρες συνήθιζαν να φορούν φαρδιές, άνετες αναξυρίδες από δέρμα. Οι Αμαζόνες εικονογραφούνται με εφαρμοστές αναξυρίδες, διακοσμημένες συχνά με ζιγκ ζαγκ ή οριζόντιες γραμμές.
|
εξωμίς, η
1. Είδος χιτώνα που συγκρατείται με πόρπη στον ένα ώμο και αποκαλύπτει τον ένα μαστό.2. Ενδυμα των εργατών και εν γένει των μορφών με έντονη σωματική δραστηριότητα.
|
ερυθρόμορφος ρυθμός, ο
Διακοσμητική τεχνική της αγγειογραφίας, κατά την οποία οι μορφές αποδίδονται με ερυθρό χρώμα πάνω στο σκουρόχρωμο φόντο του αγγείου, ενώ οι ενδυματολογικές και ανατομικές λεπτομέρειες δηλώνονται με εγχάρακτες γραμμές.
|
μελανόμορφος ρυθμός, ο
Διακοσμητική τεχνική της αγγειογραφίας κατά την οποία οι μορφές αποδίδονται με μαύρο χρώμα πάνω στο ανοιχτόχρωμο φόντο του αγγείου, ενώ οι ενδυματολογικές και ανατομικές λεπτομέρειες δηλώνονται με εγχάρακτες γραμμές.
|
Νέκυια, η
1) Η ενδέκατη ραψωδία της Οδύσσειας όπου ο Οδυσσέας συνομιλεί με τους νεκρούς στο στόμιο του Άδη. Είχε απεικονιστεί από τον Πολύγνωτο στη Λέσχη των Κνιδίων στους Δελφούς. 2) Η προσφερόμενη θυσία στους νεκρούς για τον εξαγνισμό των ψυχών τους.
|
ξόανο, το
Πρωτόγονο λατρευτικό άγαλμα, χονδροειδές και ανεικονικό. Ήταν συνήθως ξύλινο αλλά υπήρχαν ακόμα λίθινα και ελεφαντοστέινα ξόανα. Η ιερότητά τους ξεκινούσε είτε από κάποιον μύθο είτε από τα στολίδια που τους φορούσαν. Μαρτυρείται και στη Ρωμαϊκή εποχή.
|
πέλτη, η
Μικρή, ελαφριά ασπίδα, ελλειψοειδής ή οκτάσχημη. Συχνά καλυπτόταν από δέρμα. Αρχικά χρησιμοποιούνταν από βάρβαρους πολεμιστές, στη συνέχεια όμως υιοθετήθηκε από τους Έλληνες (πελταστές) και τους Ρωμαίους.
|
σατράπης, ο
Ο τίτλος είχε την έννοια του αντιπροσώπου του Πέρση βασιλιά και στην περσική γλώσσα χρησιμοποιούνταν ευρύτατα. Στους αρχαίους συγγραφείς ο όρος προσδιορίζει συνήθως έναν αξιωματούχο του περσικού κράτους που έχει την ανώτατη πολιτική και στρατιωτική εξουσία στη διοικητική του περιφέρεια, τη σατραπεία. Στα Ελληνιστικά χρόνια ο Μέγας Αλέξανδρος εισήγαγε το θεσμό στην οργάνωση της αυτοκρατορίας του στην Ανατολή. Τη Ρωμαϊκή περίοδο με τον ίδιο όρο δηλώνεται το κληρονομικό αξίωμα του Aρμένιου ευγενή, κυβερνήτη αρμενικού κλίματος (καντόνι, ιστορικογεωγραφική ενότητα), που στις αρμενικές περιοχές εντός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ασκούσε περιορισμένη εξουσία υπό την επικυριαρχία του Ρωμαίου αυτοκράτορα.
|